زبان دری پل ارتباط میان زبان های منطقه

زبان دری یکی از سابقه ترین شش زبان جهان است. زبان دری یکی از ده بهترین زبان های برتر جهان به لحاظ غنای ادبی و بار فرهنگی است. زبان دری یکی از ساده ترین زبان های جهان به لحاظ آموزش و یادگیری است.

زبان دری پیوسته نقش زبان رابط را میان زبان های منطقه در عرصه های تجملی، تفننی، ورزشی، هنری، فرهنگی، ادبی، سیاسی، اقتصادی، دینی، نظامی، آموزشی و علمی ایفا می نماید. به ویژه این زبان در کشور های افغانستان، ایران و تاجکستان نقش سروری را میان زبان ملی و محلی به دوش می کشد.  

 زبان دری به عنوان یکی از پایه های وحدت ملی در میان این کشور ها به شمار می آید. کشور افغانستان که متشکل از اقوام، عشیره ها و زبان های مختلف است. زبان دری در این کشور نقش پل ارتباط را میان اقوام گوناگونن آن به دوش دارد. به میزانی که محدودیت ها در گسترش زبان دری در قلمرو افغانستان ایجاد می شود، به همان پیمانه زبان تفاهم و ارتباط میان مردم افغانستان گسسته شده و زمینه های تجزیه افغانستان بیشتر از پیش مساعد می گردد.

من شاهدم برخی از جوانان افغانی اصل خارجی که از بیرون کشور برای بازدید سرزمین نیاکان شان به افغانستان می آیند، صرف به زبان مادری و یا زبان کشوری که در آن زنده گی می کنند، تکلم می کنند و با زبان دری آشنایی ندارند؛ نمی توانند که با مردم کشور تأمین ارتباط نمایند. آنان برای تأمین ارتباطات ضرورت به ترجمان دارند. از آنجا که پاره ای از فرزندان افغان های مهاجر به زبان دری آشنایی ندارند، برای تأمین ارتباط با همدیگر به زبان همان کشور مسکونی حرف می زنند که گفته، سخنی پوشیده و پروپاگند نیست و مثل آفتاب به همه معلوم است.

 یکی از مثال های زنده آن را می توان از کشور همسایه پاکستان زد. جوانانی که در آن کشور به دنیا آمده اند و نتوانسته اند که زبان دری را بیاموزند، زمانی که به داخل افغانستان می آیند، نمی توانند که با تمام مردم و اقوام مختلف افغانستان صحبت نموده و حل مشکل نمایند.

از هزاران سال این سو زبان دری سبب شده که هر یک از افوام مختلف افغانستان بتوانند در کنار هم زنده گی آرام و مسالمت آمیز داشته و ارتباط دوستانه و خویشاوندانه با هم داشته باشند. مردم افغانستان شاهد که در بعضی اوقات خانواده هایی از دو یا سه قوم تشکیل یافته، به دور یک سفر گردهم می آیند، هر کدام زبان مختص به خود را دارند؛ ولی زبان عمومی و زبان ارتباط همه زبان دری است.

اگر شما سایر زبان هایی را که در افغانستان به آن تکلم می شود، مورد مطالعه قرار دهید می بینید که طی صد ها سال، هزاران واژه زبان دری یا به صورت مستقیم و بدون تغییر لفظی وارد این زبان ها شده، یا با تغییر لفظی، یا ترجمه عین همان واژه ها یا معادل آن به زبان ها ملی و محلی افغانستان راه یافته اند. در ضمن  پسوند ها و پیشوند ها، قواعد جمع بستی و سایر ویژه گی ها زبان دری حتا گاهی برخلاف روح دستوری زبان میزبان توسط زبان های ملی و محلی کشور به عاریت گرفته شده است. شکی نیست که الفبای زبان های ملی و محلی افغانستان و برخی زبان های منطقه نیز مقروض زبان دری اند.